Materiały literackie
Zbiór obejmuje:
- ponad 50 000 materiałów literackich
Kolekcja
Zbiór gromadzony jest od początku istnienia Filmoteki, czyli od 1955 roku. Jest uzupełniany dzięki darom polskich i zagranicznych instytucji oraz osób prywatnych, a od 2005 roku Ustawa o kinematografii nakłada na producentów obowiązek przekazywania Filmotece materiałów dokumentacyjnych.
Na kolekcję składają się: scenariusze, nowele filmowe, scenopisy, listy montażowe i dialogowe, listy napisów, dokumentacja piśmiennicza pochodząca z realizacji filmów polskich oraz w mniejszym stopniu także zagranicznych filmów fabularnych dystrybuowanych w Polsce, jak również filmów, które nie były w Polsce rozpowszechniane.
Zbiór zawiera materiały literackie do większości polskich filmów wyprodukowanych po drugiej wojnie światowej, a także do projektów niezrealizowanych czy nieukończonych.
Kolekcja ta jest bezcennym źródłem wiedzy o historii polskiej kinematografii. Dzięki zgromadzonym w niej materiałom można prześledzić zmiany, jakim ulegała koncepcja filmu na etapie przedprodukcyjnym oraz poznać projekty, które z różnych powodów, często politycznych, nigdy nie trafiły na ekran. Wiele niezrealizowanych scenariuszy stało się w ostatnich latach przedmiotem zainteresowania badaczy, inne wciąż czekają na swojego odkrywcę.
W kolekcji znajdują się m.in.:
- niezrealizowane scenariusze o Januszu Korczaku autorstwa Bohdana Czeszki, Ludwika Starskiego, Aleksandra Forda i Hanny Mortkowicz-Olczakowej
- „zaangażowany” scenariusz 27-letniego Jacka Kuronia pt. „Egzamin dojrzałości”
- scenariusz „Potopu” autorstwa Aleksandra Forda
- oryginalna wersja scenariusza „Bramy raju” Jerzego Andrzejewskiego i Andrzeja Wajdy, dwukrotnie odrzucona przez cenzurę; ostatecznie film powstał za granicą
- materiały do trzech dodatkowych, niezrealizowanych odcinków serialu „Janosik” (1974) w reżyserii Jerzego Passendorfera
- niezrealizowany scenariusz serialu „Bracia Karamazow” autorstwa Aleksandra Ścibora-Rylskiego
- niezrealizowane scenariusze Stanisława Barei, łącznie z ostatnim, zatytułowanym „Kilometr za horyzontem”, którego realizację reżyser planował tuż przed śmiercią
- niezrealizowany scenariusz filmu „Dybuk” autorstwa Jerzego Stefana Stawińskiego i Krzysztofa Krauzego
Cykl prezentujący niezrealizowane projekty scenariuszowe Andrzeja Wajdy w zbiorach FINA
